คำนำ

     มะเกี๋ยงเป็นไม้ยืนต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เจริญเติบโตเร็ว ทนทานต่อสภาพแวดล้อมต่างๆได้ดี พบในเขตภาคเหนือของประเทศไทย ในท้องถิ่นใช้บริโภคในรูปของผลสด และผลดอง พบอยู่ในเขตชุมชนไม่มีการปลูกเป็นการค้า และเป็นพืชที่มีผู้ศึกษากันน้อยมาก จากการศึกษาของสถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้นำผลมะเกี๋ยงมาแปรรูปเป็นไวน์ผลไม้ พบว่าได้ไวน์ที่มีคุณภาพดี ทั้งด้านสี และรสชาติ คล้ายไวน์จากองุ่นแดง นอกจากนี้ยังสามารถนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์อาหารชนิดต่างๆ เช่น แยม น้ำผลไม้ สีผสมอาหาร ได้อีกด้วย ปัจจุบันต้นมะเกี๋ยงในธรรมชาติ และที่ปลูกตามหมู่บ้าน ได้ถูกตัดทำลายไปมาก หากเป็นเช่นนี้ต่อไปอีกไม่นานอาจสูญพันธุ์ได้ จึงเป็นพืชที่สมควรได้รับการอนุรักษ์ รวบรวมพันธุกรรมไว้ไม่ให้สูญพันธุ์ไป

   มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาได้ร่วมสนองงาน โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี(อพ.สธ.) ตั้งแต่ครั้งยังเป็นสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล โดยได้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 จนถึงปัจจุบัน ซึ่งมหาวิทยาลัยได้ดำเนินการอนุรักษ์ รวบรวมพันธุกรรมมะเกี๋ยง ตลอดจนมีการศึกษาเพื่อหาวิธีปรับปรุงพันธุ์ ขยายพันธ์ และการนำพืชมะเกี๋ยงแต่ละสายพันธุ์มาใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมด้านต่างๆ เพื่อเป็นการเพิ่มมูลค่าในทางเศรษฐกิจให้มากขึ้น อีกทั้งเป็นการส่งเสริมการปลูกพืชยืนต้น ซึ่งเป็นพืชพื้นเมืองให้คงอยู่ อันเป็นการอนุรักษ์ไว้ได้อีกทางหนึ่ง